Τρίτη 28 Απριλίου 2009

"Αλλος δρόμος δεν υπήρχε"

Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Τρίτη 28 Απριλίου 2009

Η καλοσύνη των εχθρών

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ

Μέσα σε συγκινητική ατμόσφαιρα προβλήθηκε προχθές το βράδυ, στην κατάμεστη αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Χανίων, το ντοκιμαντέρ του Χανιώτη σκηνοθέτη Σταύρου Ψυλλάκη «Αλλος δρόμος δεν υπήρχε».
Καταγράφει την περιπετειώδη ζωή του Νίκου και της Αργυρώς Κοκοβλή, του Γιάννη Λιονάκη αλλά και συντρόφων τους, που έζησαν ως παράνομοι όλη τη δεκαετία του '50, μέχρι τη φυγή τους στην Ιταλία το '62.
Και οι τρεις είναι στη ζωή και ήταν παρόντες στην προβολή. Το ντοκιμαντέρ βασίζεται στο βιβλίο του Νίκου και της Αργυρώς «Αλλος δρόμος δεν υπήρχε», το οποίο ζωντανεύει την ιστορία της Ελλάδας κατά την Εθνική Αντίσταση, τον Εμφύλιο και την πολιτική προσφυγιά μέσα από τη δική τους διαδρομή.
Από τις ξεχωριστές στιγμές του είναι όταν οι πρωταγωνιστές εξιστορούν πώς την εποχή εκείνη, που ήταν συνεχώς σε κίνδυνο, συνάντησαν αλληλεγγύη ακόμη και από πολιτικούς τους αντιπάλους. Μάλιστα, ο Νίκος και η Αργυρώ είχαν βρει καταφύγιο στα Λευκά Ορη, στο μητάτο κτηνοτρόφου του αντίπαλου στρατοπέδου. Παρακολουθούμε στο ντοκιμαντέρ τη συνάντησή τους σήμερα με τα παιδιά του, αφού ο ίδιος δεν είναι πια στη ζωή.
Τα γυρίσματα έγιναν στον νομό Χανίων (στις Πλακούρες, στο Ακρωτήρι όπου ήταν το κρησφύγετο του Νίκου και της Αργυρώς, στις σπηλιές που κρύβονταν στον Αποκόρωνα, τον Ομαλό και τη Σαμαριά και γενικά σε όλα τα κρησφύγετα στις Μαδάρες στα Λευκά Ορη), αλλά και στην Ιταλία.
Ηταν το 1962, δηλαδή πριν από περίπου μισό αιώνα, όταν ο Νίκος Κοκοβλής, σήμερα 87 χρόνων, η Αργυρώ Κοκοβλή, 81 ετών, και ο Γιάννης Λιονάκης, 86 χρόνων, μαζί με άλλους τρεις αντάρτες οι οποίοι δεν ζουν πια, έφυγαν κρυφά από το λιμανάκι της Γλυφάδας με ένα μικρό πλεούμενο για να φτάσουν στις ακτές της νότιας Ιταλίας. Ολοι τους ήταν καταδιωκόμενοι και επικηρυγμένοι. Οταν έφτασαν, τους περιέθαλψαν οι Ιταλοί σύντροφοί τους.
Ο σκηνοθέτης Σταύρος Ψυλλάκης σημείωσε: «Το βιβλίο με συγκλόνισε. Προσπάθησα όμως να δω τι είναι αυτό που θα μπορούσε να ενδιαφέρει και τους σημερινούς θεατές και κυρίως τα νέα παιδιά και ποιο είναι το διαχρονικό στοιχείο της ιστορίας. Με ενδιαφέρει η υπαρξιακή διάστασή της. Τι είναι αυτό που κάνει κάποιους ανθρώπους να μπουν σε όλη αυτή την περιπέτεια, να αντέξουν, να μην το μετανιώσουν και ακόμη και σήμερα να προχωράνε με ψηλά το κεφάλι. Εκτός από την ιδεολογική διάσταση, υπάρχει ένα κομμάτι βαθειάς εντιμότητας. Η έντιμη στάση είναι αυτό που καθορίζει την πορεία αυτών των ανθρώπων».
Ο σκηνοθέτης αφιέρωσε την προβολή στον Χανιώτη εκδότη του περιοδικού «Αντί» Χρήστο Παπουτσάκη και στον μοντέρ Γιώργο Τριανταφύλλου, που έφυγαν πρόσφατα από τη ζωή.
(Ελευθεροτυπία - 28/4/2009)
Link: http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=38959

Κυριακή 26 Απριλίου 2009

"Φεγγάρι στη Ρόδα" - Πανσέληνος με ποδήλατα



Για δεύτερη φορά θα πραγματοποιηθεί στα Χανιά, την πανσέληνο του Μαίου, το "Φεγγάρι στη Ρόδα". Πρόκειται για ένα παιγνίδι με ποδήλατα, που οργανώνει η ομάδα: "Ποδηλάτρεις" σε συνεργασία με την Κινηματογραφική Ομάδα Χανίων (ΚΙΝΟΧ) και τον ραδιοφωνικό σταθμό Dcode 96,2 και το οποίο θα ξεκινήσει στις 9.45 περίπου το βράδυ της Παρασκευής 8 Μαίου από την πλατεία Αγοράς.
Από εκεί οι ποδηλάτες θα ακολουθήσουν μια διαδρομή μέσα στην παλιά πόλη, με βάση κάποια γράμματα και όλο αυτό το σκηνικό θα κινηματογραφηθεί και θα αποτελέσει μια ταινία μικρού μήκους.
Το θέμα του παιγνιδιού είναι: "Η άλωση των Πύργων".
Στην ιστοσελίδα τους οι "Ποδηλάτρεις" (www.podilatreis.gr και podilatontas.blogspot.com) σημειώνουν χαρακτηριστικά:
" Όσοι το θυμάστε από πρόπερσι δε χρειάζεται καν να σας πούμε τίποτα. Όσοι όμως δε το ζήσατε, ετοιμαστείτε για την πιο όμορφη νύχτα της ζωής σας! Μην σας μπερδεύουν οι κανόνες...με λίγα λόγια στο παιχνίδι / ταινία κυνηγάτε γράμματα, άρα και όσους έχουν αυτά τα γράμματα. Να είστε σίγουροι ότι θα πέσετε πολύ «χαμηλά» για να τα αποκτήσετε...
Η πόλη των Χανίων στις 8 Μαΐου θα σεληνιαστεί. Τα ποδήλατα θα τρέχουν δαιμονισμένα μέσα στην παλιά πόλη, οι κινηματογραφιστές θα ζητούν παράλογα πράγματα, το φεγγάρι θα συντονίζει τα πάντα από ψηλά, οι περαστικοί θα ρωτούν με απορία τί γίνεται … η δημιουργικότητα, το παιχνίδι, η φαντασία θα δώσουν τις απαντήσεις".
Στο ποιοι μπορούν να συμμετέχουν, αναφέρεται:
Ο καθένας που μπορεί να ποδηλατεί και να ξενυχτήσει μια φορά πριν τη δουλειά του.
Σημειώνεται ότι την επόμενη μέρα, Σάββατο 9 Μαίου, το απόγευμα, θα γίνει και πορεία από το δημαρχείο Χανίων μέχρι το στρατόπεδο Μαρκοπούλου, όπου θα γίνει η ετήσια εκδήλωση της κίνησης πολιτών για να μη τσιμεντοποιηθεί το στρατόπεδο ενώ την Κυριακή 10 Μαίου στις 12 το μεσημέρι στην πλατεία Αγοράς θα ξεκινήσει ποδηλατοπορεία στο πλαίσιο πανελλαδικής κινητοποίησης για την προβολή της ιδέας του ποδηλάτου ως μέσο μετακινήσεων στις πόλεις.

Παρασκευή 24 Απριλίου 2009

Η παλιά πόλη των Χανίων

Tου ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ
Η πάλια πόλη των Χανίων ξεπροβάλλει σαν ποίημα στην Ελλάδα τού σήμερα.
Ο περίπατος στην παλιά πόλη των Χανίων, αποκαλύπτει μιαν άλλη εποχή που υπάρχει ακόμα σε κάποια στενά σοκάκια και σε διατηρητέα κτίρια του σημαντικού αυτού μνημείου. Από την περιοχή του Τοπανά, στα στενά του Κολόμπο, μέχρι την Σπλάντζια, ο περιπατητής μπορεί να... χαθεί, να χαλαρώσει, να μεγαγχολήσει, να στοχαστεί, περιδιαβαίνοντας τις γειτονιές της μαντάμ Ορτάνς, του Σαλή, του Αλί Κογκό, της Αμπλά...
Η παλιά πόλη είναι όλα τα χρόνια της ανήσυχης εφηβείας εκατοντάδων Χανιωτών. Είναι οι συναυλίες που ελάμβαναν χώρα στο Φιρκά πριν αξιοποιηθεί αρχαιολογικά. Είναι οι κυνηγοί του ανέφικτου που επί πολλά χρόνια την κατέκλυαν, απολαμβάνοντας τα χρώματά της και πίνοντας τα ποτά τους σε μικρά ζεστά μπαρ.
Είναι οι ποιητές, οι μουσικοί, οι διανοούμενοι που την επέλεγαν ανελλιπώς και προπαντός τον φθινόπωρο και τον χειμώνα, όταν έφευγε η πλειοψηφία των τουριστών. Είναι οι επισκέπτες που την συντηρούν κάθε καλοκαίρι.
Είναι οι χίπις που την είχαν σαν σταθμό από και προς τα Μάταλα και τις Ινδίες. Είναι οι Χανιώτες που επιστρέφοντας στα Χανιά από τα όποια ταξίδια τους, πρώτα την επισκέπτονταν για έναν καφέ και ύστερα πήγαιναν στα σπίτια τους. Γιατί την είχαν σαν δικό τους σπίτι.
Είναι οι καλλιτέχνες του δρόμου που στο παλιό λιμάνι, προσέφεραν την τέχνη τους, είτε ζωγραφίζοντας, είτε παίζοντας κιθάρα, είτε παίζοντας με τη... φωτιά. Είναι αυτοί ακριβώς οι ακροβάτες της φωτιάς, οι ζογκλέρ, που είδαμε και πριν από λίγες μέρες στο παλιό λιμάνι, μπροστά από το Γυαλί Τζαμισί, να κάνουν ακροβατικά και να τυγχάνουν θερμού χειροκροτήματος από τους παρευρισκόμενους.
Είναι ένα σημείο συνάντησης που στο πέρασμα των χρόνων, ίσως να μην έχει όλα τα στοιχεία του παρελθόντος, διατηρεί όμως τη γραφικότητα και την ομορφιά της.
Αυτή είναι η παλιά πόλη και όχι τα οχήματα και η χωρίς μέτρο δραστηριότητες.
Και εμείς, όσοι σε αυτήν ωριμάσαμε και εννοούμε να την προτιμούμε, οφείλουμε να δείχνουμε έναν στοιχειώδη σεβασμό.
Το ίδιο οφείλουν και οι τοπικοί άρχοντες, οι όποιοι αρμόδιοι, και όσοι εκεί δραστηριοποιούνται. Οφείλει η τοπική κοινωνία διά των φορέων της να διεκδικήσει δυναμικά, επιτέλους, να αναδειχθεί περισσότερο ο χαρακτήρας και η φυσιογνωμία της σημαντικής αυτής περιοχής. Να αποκατασταθούν, επιτέλους, τα Νεώρια, να επισκευαστούν τα δημόσια κτίρια που χρήζουν προστασίας και βελτίωσης, να παραμείνει ή να ξαναγίνει, αν θέλετε, η παλιά πόλη, ένα διαμάντι για την περιοχή της Μεσογείου και για την ίδια την Ευρώπη. Δεν αρκεί ο φωτισμός του φάρου που και αυτός συχνά έχει προβλήματα, δεν φτάνει η αναμόρφωση της πλατείας Τάλω καθώς στην διπλανή πισίνα του Ξενία η κατάσταση παραμένει απερίγραπτη και τραγική και δεδομένου ότι στην είσοδο της Θεοτοκοπούλου, μέχρι σήμερα δεν υπάρχει φωτισμός, ούτε καν ενημερωτική πινακίδα που να πληροφορεί τον επισκέπτη για την είσοδό του στην παλιά πόλη. Είναι πολλά ακόμη αυτά που πρέπει να γίνουν...
(Χανιώτικα νέα - 24/4/2009)

Τρίτη 21 Απριλίου 2009

Street Party 2 στα Χανιά






Το 2ο street party των Χανίων είναι γεγονός. Το βράδυ της Δευτέρας 21 Απριλίου οι δρόμοι και οι πλατείες της πόλης απέκτησαν ένα άλλο χρώμα μέσα από το πάρτι του δρόμου που για δεύτερη φορά πραγματοποιήθηκε στα Χανιά.
Τέτοια πάρτυ γίνονται εδώ και χρόνια στην Αθήνα και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις. Συμμετείχαν εκατοντάδες άτομα, Έλληνες και μετανάστες που χόρευαν στους ρυθμούς της ηλεκτρονικής μουσικής. Ήταν ένα πάρτυ δρόμου, ελεύθερο και δυνατό που μοίρασε αγάπη. Οι dj με το ειδικό όχημα και ο κόσμος πέρασε από την πλατεία Αγοράς, το ρολόι, τα Δικαστήρια, στο παλιό λιμάνι. Και η πόλη γέμισε μουσικές. Οι φωτογραφίες είναι από τις οδούς Καλλεργών και Σαρπηδόνος στο παλιό λιμάνι.

Πέμπτη 16 Απριλίου 2009

Πρώτη σε θανατηφόρα τροχαία η Κορινθία το 2008

«Σύμφωνα με το Β' εθνικό στρατηγικό σχέδιο «Καθ' οδόν 2006-2010», που εκπονήθηκε για τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων στην Ελλάδα, ο αριθμός των νεκρών για το 2008 θα έπρεπε να ήταν 1.222 ενώ είναι 1.559, άρα υπάρχει απόκλιση 337 ατόμων ή 21%.
Για το 2009 ο στόχος είναι 1.120 άτομα για να καταλήξει το 2010 στου 1.010 νεκρούς και να πετύχουμε τον στόχο που έχει τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση με τη Λευκή Βίβλο για τις μεταφορές και τη συνθήκη της Βερόνα. Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες της Ε.Ε. που δεν έχει κάνει ουσιαστική προσπάθεια για την επίτευξη αυτού του στόχου».
Τα παραπάνω τονίζονται στη νέα έκθεση-εκτίμηση της επικινδυνότητας των νομών της Ελλάδος με βάση τα τροχαία ατυχήματα το 2008, που πραγματοποίησε το Εργαστήριο Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης. Η έρευνα έγινε από τον διευθυντή του Εργαστηρίου, καθηγητή Κωνσταντίνο Ζοπουνίδη, τον διδάκτορα του Πολυτεχνείου Κρήτης Μιχάλη Νικολαράκη και τον επίκουρο καθηγητή Μιχάλη Δούμπο.
Οπως επισημαίνουν, από το 2008 το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας άλλαξε τον τρόπο καταγραφής των τροχαίων ατυχημάτων και συνένωσε τα ατυχήματα με σοβαρές σωματικές βλάβες και με ελαφρές σωματικές βλάβες σε μια κατηγορία των τροχαίων ατυχημάτων από τα οποία επήλθε τραυματισμός ατόμου ή ατόμων. Τα στοιχεία που παρουσιάζουν ελήφθησαν από τη Εθνική Στατιστική Υπηρεσία σε συνδυασμό με τα στοιχεία του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας.
Σε γενικές γραμμές διαπιστώνουν:
* Οι νομοί που είχαν έναν μόνο νεκρό από ατύχημα ήταν η Ευρυτανία, όπως και το 2007 η Λευκάδα, και ακολουθούν με τέσσερις τα Γρεβενά και με έξι η Κεφαλονιά.
Στην πρώτη θέση βρίσκεται ο Νομός Κορινθίας, όπως και τα δύο προηγούμενα χρόνια με οριακή μείωση των νεκρών σε 51 από 54, αλλά με αύξηση των ατυχημάτων με τραυματισμό από 218 σε 262 και των ελαφρά τραυματισθέντων κατά 63 άτομα (363 από 300). Η κατάσταση του νομού από άποψη οδικής ασφάλειας είναι η χειρότερη δυνατή και χρονίζουσα, αλλά κανένας δεν συγκινείται.
* Στη 2η θέση κατατάχθηκε ο Νομός Αιτωλοακαρνανίας -από την 5η του 2007 και τη 16η του 2006- με 54 θανατηφόρα έναντι 50 το 2007 και 68 νεκρούς από 55 το 2007, ενώ το 2006 ήταν 44. Παρατηρείται σημαντική επιδείνωση τα δύο τελευταία χρόνια με άμεση την ανάγκη λήψης μέτρων.
* Στην 3η θέση βρίσκεται ο Νομός Χαλκιδικής που το 2007 είχε καταταχθεί 11ος και το 2006 στην 4η θέση. Διαπιστώνεται, δηλαδή, ότι η βελτίωσή του ήταν πρόσκαιρη, αλλά θα πρέπει να αναλυθούν τα αίτια της επιδείνωσης. Τα θανατηφόρα αυξήθηκαν από 20 σε 25 με 26 νεκρούς και οι σοβαρά τραυματισθέντες από 28 ανήλθαν σε 54, ενώ οι ελαφρά ήταν 201 έναντι 161 το 2007.
Ο Νομός Αργολίδας κατατάχθηκε στην 4η θέση από την 9η του 2007 -ενώ και το 2006 ήταν 3ος- με επιπλέον 5 νεκρούς (26 από 21) και 17 σοβαρά τραυματισθέντες (49 από 32).
(Ελευθεροτυπία - 16/4/2009)
Link: http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=35922

Τετάρτη 15 Απριλίου 2009

Μεγάλη Εβδομάδα 2009

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ

“Περπατώ και νυχτώνει. Αποφασίζω και νυχτώνει. Όχι, δεν είμαι λυπημένη. Υπήρξα περίεργη και μελετηρή. Ξέρω απ' όλα. Λίγο απ' όλα. Τα ονόματα των λουλουδιών όταν μαραίνονται, πότε πρασινίζουν οι λέξεις και πότε κρυώνουμε...”.
Κική Δημουλά

Μεγάλη Εβδομάδα 2009. Και, οι περισσότεροι υποδεχόμαστε αγαπημένα μας πρόσωπα, ενώ προετοιμαζόμαστε για την Ανάσταση και το Πασχαλινό τραπέζι. Σκεφτόμαστε πως θα ξοδέψουμε το δώρο του Πάσχα και τι θα φορέσουμε κατά τις... νυχτερινές μας εξορμήσεις στα κέντρα διασκέδασης. Κάποιοι, όμως, που δεν είναι λίγοι, δεν θα μπορέσουν να απολαύσουν αυτή τη χαρά. Είναι οι άνεργοι που αυξάνονται και πληθύνονται και σ' αυτή τη χώρα. Είναι οι άστεγοι ο πληθυσμός των οποίων επίσης αυξάνεται και στα Χανιά. Είναι οι τοξικομανείς, οι οποίοι όντας εξαρτημένοι από τα λεγόμενα σκληρά ναρκωτικά, θα εξακολουθήσουν να αναζητούν τη δόση τους, σε δρόμους και πλατείες. Είναι και οι άνθρωποι που δεν έχουν κανέναν και μέσα στη μονάξια τους βιώνουν τις γιορτές σαν πένθος και όχι σαν χαρά.
Και πώς να κάνουν διαφορετικά;
Μεγάλη Εβδομάδα 2009. Και γύρω μας, σαν να υπάρχουν δύο κόσμοι. Από τη μια αυτός της ευμάρειας, που είναι σαν γυάλινος, και από την άλλη εκείνος της ανασφάλειας και της αβεβαιότητας που ολοένα και μεγαλώνει. Και μέσα σε αυτό το κλίμα, σε αυτή την ταραγμένη, ποικιλοτρόπως, εποχή, η επικαιρότητα να κατακλύζεται από σκάνδαλα, βία και επεισόδια.
Μεγάλη Εβδομάδα 2009. Και ύστερα; Υστερα θα επιστρέψουμε στις συνηθισμένες ημέρες. Στην πεζή καθημερινότητα. Στην προσπάθεια να απαντήσουμε σε ερωτήματα που ίσως δεν έχουν απάντηση. Στην συνήθη ευκολία, για ό,τι μας συμβαίνει να μας φταίνε οι άλλοι και ποτέ ο εαυτός μας. Αλλά για ό,τι συμβαίνει έχουμε και εμείς το μερίδιο της δικής μας ευθύνης.
Μεγάλη Εβδομάδα 2009. Και ο κόσμος έχει λοιπόν δύο όψεις. Εχει, όμως και μια μεγάλη ομορφιά, αρκεί να θέλουμε να τη δούμε και να μη την θυσιάσουμε στο όνομα της... ασφάλειας - χάριν του φόβου, τον οποίο εύκολα μπορεί να συνηθίσει όποιος βλέπει μανιωδώς τα δελτία ειδήσεων στα κεντρικά αθηναικά τηλεοπτικά κανάλια, που επικεντρώνονται σε δυσάρεστα γεγονότα και στο "πιασάρικο" θέμα της εγκληματικότητας.
To ζήτημα, όμως, δεν είναι να συνηθίσουμε το πρόσωπο του τέρατος, κατά πώς θα 'λεγε ο Μάνος Χατζιδάκις, αλλά να μη χάσουμε την αξιοπρέπεια και την αλληλεγγύη μας στους κολασμένους αυτής της γης...
Μεγάλη Εβδομάδα 2009...
(Χανιώτικα νέα - 15/4/2009)

Δευτέρα 13 Απριλίου 2009

“Θα υπάρχει πάντα η πολλαπλότητα”

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ
Η σημερινή εποχή μπορεί κάλλιστα να χαρακτηριστεί ως η εποχή της πληροφορίας. Ποτέ στο παρελθόν ο άνθρωπος δεν δεχόταν καθημερινά και συνεχώς τέτοιον καταιγισμό πληροφοριών. Τώρα, κυρίως μέσα από το Ιντερνετ, μαθαίνουμε ό,τι συμβαίνει στον κόσμο τη στιγμή που συμβαίνει. Ομως, όταν υπάρχει υπερπληθώρα πληροφοριών, υπάρχει τελικά πληροφόρηση; Και, εν πάση περιπτώσει, η τεχνολογία έχει προχωρήσει, ο "μαγευτικός κόσμος" του Ιντερνετ είναι εδώ, μπροστά μας, έτοιμος για όλα. Την ίδια όμως ώρα, πόσο έχει προχωρήσει ο άνθρωπος; Πόσο έχει εξελιχθεί σε σχέση με την τεχνολογία; Αφορμή για τις σκέψεις αυτές, στάθηκε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του μεγάλου Ελληνα στοχαστή Κώστα Αξελού, που διάβασα χθες στο περιοδικό "Κ" της "Καθημερινής". "Η τεχνική προχώρησε με γιγαντιαία βήματα. Ο άνθρωπος, όμως, αμφιβάλλω πολύ", λέει ο 85χρονος Κώστας Αξελός. Σημειώνει επίσης ότι "η φιλοσοφία σήμερα δεν μπορεί να υπηρετήσει τίποτα και κανέναν". Και ότι "τα μεγάλα ερωτήματα έχουν απαντηθεί από δεκάδες μεγάλους και παραμένουν αναπάντητα. Στη φιλοσοφία, η έννοια της απάντησης σε ένα ερώτημα είναι μια αδόκιμη σκέψη. Το γιατί υπάρχει ο κόσμος έχει ποτέ αποδειχτεί;".
Λέει επίσης ότι "ο αυριανός κόσμος, ο βιομηχανικός, μαζικός μηδενιστικός, ηλεκτρονικός και τεχνοποιημένος πολιτισμός, θα τεχνικοποιήσει ακόμα και τη φαντασία. Υπάρχει ένα πέρα από την τεχνική; Και από ποιον κυριαρχείται η τεχνική; Δεν μπορώ να απαντήσω".
Ο Κώστας Αξελός είχε έρθει στα Χανιά τον Απρίλιο του 2006. Είχε δώσει τότε μια ενδιαφέρουσα διάλεξη στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου (ΚΑΜ) με θέμα: "Το δίπολο ερώτηση - απάντηση".
«Θα υπάρχει πάντα η πολλαπλότητα», είχε αναφέρει.
Επίσης είχε πει: «Ακόμα και την καταστροφικότητα θα μπορούσαμε να τη σκεφτούμε και να μάθουμε να στεκόμαστε και να κινούμαστε με ενάργεια, με φιλικότητα, μέσα και απέναντι στην καταστροφικότητα. Να της ανοιχτούμε και να τη μεταμορφώνουμε ποιητικά. Το δίπολο: ερώτηση-απάντηση δεν σέρνεται στη γη, δεν αιωρείται ανάμεσα γη και ουρανού, αλλά εγγράφεται στην κεντρική σχέση ανθρώπου και κόσμου στην οποία συμμετέχουμε όλοι μας».
«Δεν υπάρχει κόσμος χωρίς τον άνθρωπο και άνθρωπος χωρίς τον κόσμο. Ενα ενιαίο και πολυδιάστατο παιχνίδι τούς συνδέει και συγχρόνως τους αποσυνδέει. Η ερωτηματική διάσταση περιέχει και μια ερωτική διάσταση. Και αυτή η ερωτική διάσταση συνδέει και αποσυνδέει. Παντού παίζουν μαζί ο έρως και ο θάνατος».
Στο ερώτημα για το πώς μπορούν όλοι οι άνθρωποι μαζί να ζήσουν σε έναν πιο ωραίο και ειρηνικό κόσμο, είχε παρατηρήσει: «Στο όλοι μαζί υπάρχουν τελείως αντιμαχόμενες απόψεις τις οποίες δεν μπορεί να λύσει κανείς, άρα θα υπάρχει πάντα η πολλαπλότητα, θα υπάρχει μια πολεμική πολλαπλότητα γιατί την απόλυτη ενότητα δεν μπορούμε να την εξασφαλίσουμε». Εκλεισε δε την απάντηση με τη φράση του Χέγγελ ότι «μόνο η πέτρα είναι αθώα».
Για το τι είναι ελευθερία, είχε απαντήσει: «Η αναγνωρισμένη αναγκαιότητα και η φιλικότητα προς την αναγκαιότητα».
Σε κάθε εποχή και προπάντως στην σημερινή, φωνές όπως αυτή του Κώστα Αξελού είναι πολύτιμες. Είναι φωνές που ανοίγουν δρόμους πνεύματος και ελευθερίας...
(Χανιώτικα νέα - 13/4/2009)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/32567-akrobasies/

Δικαίωση για την κλωστική κάνναβη

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ
Επειτα από δικαστικούς αγώνες, που κράτησαν έντεκα χρόνια, το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Χανίων δικαίωσε το Kannabi Shop των Χανίων, το οποίο το είχε κλείσει η Αστυνομία το 1998 και είχε κατασχέσει όλα τα προϊόντα του, ρούχα από κλωστική κάνναβη.
Τώρα το Ελληνικό Δημόσιο υποχρεώνεται να καταβάλει αποζημίωση ύψους 70.000 ευρώ στον ιδιοκτήτη του καταστήματος Σεραφείμ Κανδύλα για την ταλαιπωρία που έχει υποστεί όλα αυτά τα χρόνια.
Παράλληλα το δικαστήριο στο σκεπτικό του επικαλείται την ευρωπαϊκή νομοθεσία και αποδέχεται τη βαρύτητα των συνθηκών της προσβολής που υπέστη ο κ. Κανδύλας από τη συμπεριφορά των αστυνομικών οργάνων. Αναφέρει μάλιστα ότι ο κοινοτικός νομοθέτης, έχοντας λάβει υπόψη του την ανάγκη καταπολέμησης των ναρκωτικών και την προάσπιση της υγείας των Ευρωπαίων πολιτών, προέβη στην κοινή οργάνωση αγοράς για το λινάρι και την κάνναβη και στη θέσπιση επιχορήγησης για την καλλιέργεια ποικιλιών κάνναβης με μικρό ποσοστό περιεκτικότητας στη μεθυστική ουσία τετραϋδροκανναβιόλη.
Ειδικότερα στη συνεδρίασή του το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Χανίων συνεκδίκασε δύο αντίθετες εφέσεις: από τη μια του Ελληνικού Δημοσίου, την οποία απέρριψε, και από την άλλη του κ. Κανδύλα την οποία εν μέρει δέχτηκε.
Τώρα που η περιπέτειά του τελείωσε ο κ. Κανδύλας παρατηρεί: «Εχουν περάσει 11 χρόνια και δεν είναι αρκετά για να διορθώσουν τα 10 λεπτά που κράτησε η επιχείρηση -Ξεριζώματος Παντελονιών- από το τότε υπουργείο Δημόσιας Τάξης. Η απόφαση δεν παύει να αποτελεί ένα λιθαράκι στην προσπάθεια προάσπισης των δικαιωμάτων του πολίτη από την αυθαιρεσία των κρατικών αρχών που αρκετές φορές οφείλεται στην έλλειψη ενημέρωσης, συντονισμού και έλλειψης επιστημονικού δυναμικού στη στελέχωση της διοίκησης. Οι λόγοι αυτοί άλλωστε δημιούργησαν σε μεγάλο βαθμό την περιπέτειά μου αυτή. Ωστόσο ακόμη και τώρα στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εκκρεμεί η εφαρμογή της μελέτης του ΕΘΙΑΓΕ για την καλλιέργεια της κλωστικής κάνναβης (sativa) που επιδοτείται από την Ε.Ε. και η οποία την έχει αναγάγει σε μία από τις πλέον προνομιούχες καλλιέργειες. Πρέπει επιτέλους να σταματήσουμε να συγχέουμε την κλωστική κάνναβη (Sativa) με την ινδική. Είναι ό,τι το σταφύλι και το κρασί: κανείς δεν μέθυσε τρώγοντας σταφύλια».
(Ελευθεροτυπία έντυπη έκδοση - 13/4/2009)
Link: http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=34968

Σάββατο 11 Απριλίου 2009

«Βλέπω τα Χανιά σαν τόπο μου»

Η Μουφιντέ αισθάνεται, όπως λέει, τα Χανιά σαν δικό της τόπο. Εχει έρθει πολλές φορές, οι άνθρωποι της φαίνονται γνωστοί, μιλά ελληνικά με έντονα τα στοιχεία της κρητικής διαλέκτου. Μόνο που είναι... Τουρκοκρητικιά. «Οι άνθρωποι εδώ είναι πολύ φιλικοί. Οταν μαθαίνουν ότι μιλάμε ελληνικά, μας αγκαλιάζουν, μας κερνάνε καφέδες. Ζουν εδώ και πολλοί Μικρασιάτες. Βρήκα το σπίτι που γεννήθηκε η μαμά μου που ήρθε σε ηλικία 3 χρονώ στη Σμύρνη».
Στην ομάδα, που βρέθηκε χθες στα Χανιά από την Τουρκία, συμμετέχουν 25 άτομα, μέλη αλλά και φίλοι του Ιδρύματος Ανταλλαγέντων Λωζάννης. Το ταξίδι πραγματοποιήθηκε από το Ιδρυμα Ανταλλαγέντων Λωζάννης, που ιδρύθηκε στην Τουρκία και καταδικάζοντας κάθε μορφή πολέμου θέτει μοναδικό στόχο την εδραίωση της ειρήνης στο Αιγαίο και στον κόσμο. «Οι λαοί δεν έχουμε τίποτα να χωρίσουμε. Είμαστε όλοι άνθρωποι που πρέπει να ζούμε αγαπημένοι», λένε.
Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος είναι η καθηγήτρια Αγγλικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου, Μουφιντέ Πεκίν, κόρη Τουρκοκρητικών. Στα Χανιά γεννήθηκαν και έζησαν οι γονείς της μέχρι το 1924, όταν με τις ανταλλαγές των πληθυσμών εγκαταστάθηκαν στη Σμύρνη. Η ίδια στα Χανιά πρωτοήρθε το 1992 για να βρει το σπίτι στο οποίο πριν από το 1924 έμενε η μητέρα της κι από τότε επιστρέφει τακτικά καθώς έχει κάνει πολλούς φίλους.
Ορισμένα από τα μέλη της 25μελούς ομάδας είναι από τη Βόρεια Ελλάδα, που με τη συνθήκη της Λωζάννης εγκαταστάθηκαν στη Μικρά Ασία. Επισκέφθηκαν μνημεία της πόλης, το μιναρέ της Σπλάντζιας και δρόμους που πριν το 1924, έμεναν πρόγονοι των Τουρκοκρητικών.
Την ξενάγησή τους ανέλαβε ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου Μικρασιατών Νομού Χανίων «Ο Αγιος Πολύκαρπος», Κυριάκος Μπαλής: «Εδώ έρχονται πολλά γκρουπ από την Τουρκία, πολλοί Τουρκοκρητικοί και τους ξεναγώ επειδή γνωρίζω λίγα τουρκικά. Ο πατέρας μου καταγόταν από τη Μικρά Ασία, όπου έχω πάει έξι φορές. Φέτος με το Σύλλογο Μικρασιατών στις 17 Αυγούστου σκοπεύουμε να πάμε πάλι στη Μικρά Ασία και να τη γυρίσουμε. Εχω κάνει κι εγώ πολλούς φίλους εκεί, που μας υποδέχονται και μας περιποιούνται, μας κερνάνε».
(Ελευθεροτυπία - 11/4/2009)
Link: http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=34487

Παρασκευή 10 Απριλίου 2009

"Η ελευθερία είναι θεραπευτική"

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ
Ηταν στο άσυλο του ψυχιατρείου έγκλειστος επί 25 χρόνια. Τώρα ζει σε ξενώνα της αποασυλοποίησης στο κέντρο των Χανίων. Και την περασμένη Τρίτη χάρισε στον Επίτροπο της Ευρωπαικής Ενωσης Βλαντιμίρ Σπίλντα που τον επισκέφτηκε, έναν ιμάντα από το παρελθόν, από αυτούς που με τους οποίους τους κρατούσαν καθηλωμένους στην απομόνωση.
Πρόκειται για τον 53χρονο Σπύρο Παπακαστρίτσιο ο οποίος ζει μαζί με το ζωγράφο Γιάννη Παπαδάκη σε ένα από τα διαμερίσματα της αποασυλοποίησης στο κέντρο των Χανίων.
"Τώρα καταλαβαίνω τι θα πει ελευθερία, τι θα πει να είσαι λεύτερος" είπε για να εξηγήσει: "Ήμουν έγκλειστος στο ψυχιατρείο για 25 περίπου χρόνια συνεχόμενα. Εδωσα στον επίτροπο ως δώρο μια ζώνη από αυτές που μας έδεναν. Ημουν για επτά μήνες δεμένος στην απομόνωση τη δεκαετία του ΄80".
Τόσο τον Σπύρο όσο και τον συγκάτοικό του τούς βλέπω συχνά στην πόλη να πίνουν τον καφέ τους και να κάνουν τη βόλτα τους. Είναι από τα παραδείγματα
των ανθρώπων που έχουν ξεκινήσει μια νέα ζωή. Μια ζωή σε συνθήκες αξιοπρέπειας και ελευθερίας.
Μακριά από τα δεσμά του ασύλου και της καταπίεσης. Μακριά από τους μηχανισμούς ελέγχου και υποταγής. Κοντά σε δρόμους ανθρωπιάς, αλληλεγγύης και ελευθερίας.
Συχνά βέβαια διαβάζουμε για υποχρηματοδότηση των ξενώνων και για τον κίνδυνο κάποιοι άνθρωποι να βρεθούν στο δρόμο.
Λύση, δεν είναι η επιστροφή στο παρελθόν αλλά η διεκδίκηση κονδυλίων για ανάπτυξη των νέων δομών.
Στα Χανιά, το ψυχιατρικό κίνημα πριν είκοσι και πλέον χρόνια ξεκίνησε τις προσπάθειες κλεισίματος του ασύλου. Τότε αυτό φαινόταν αδιανόητο. Τώρα αποδεικνύεται όχι μόνο αναγκαίο μα και εφικτό: το ψυχιατρείο της Σούδας έχει κλείσει εδώ και τρία περίπου χρόνια. Πρόσφατα ξεκίνησε και η λειτουργία της ψυχιατρικής κλινικής και του Κέντρου Ψυχικής Υγείας στο Ρέθυμνο ενώ παρόμοιες δομές λειτουργούν και στο Ηράκλειο.
Στα Χανιά, κατά την επίσκεψή του, ο Επίτροπος της Ευρωπαικής Ενωσης Βλαντιμίρ Σπίντλα υπέγραψε ένα μνημόσιο συνεργασίας με τον υπουργό Υγείας Δημήτρη Αβραμόπουλο, που υποχρεώνει την Ελλάδα μέχρι τα τέλη του 2015 να έχει ολοκληρώσει την ψυχιατρική μεταρρύθμιση και να προσλάβει έως το τέλος του 2009 100 γιατρούς και 800 επαγγελματίες ψυχικής υγείας στα ψυχιατρικά τμήματα των νοσοκομείων και τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας.
Μακάρι όλα αυτά να γίνουν πράξη γιατί όπως άλλωστε είχαν γράψει κάποιοι σε ένα τοίχο στο ψυχιατρικό άσυλο της Σούδας, πριν αυτό κλείσει:
"Η ελευθερία είναι θεραπευτική".
(Χανιώτικα νέα - 10/4/2009)

Τετάρτη 8 Απριλίου 2009

Ελεύθεροι χώροι και στρατόπεδο

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ

Ελεύθεροι χώροι
και στρατόπεδο

Πνεύμονες ζωής τα πάρκα και οι ελεύθεροι χώροι γενικότερα, είναι ζητούμενο στην εποχή του... τσιμέντου. Γι' αυτό και είχε ενδιαφέρον η προχθεσινή εκδήλωση της Πρωτοβουλίας Χανιωτών και της Συνέλευσης των κατοίκων του στρατοπέδου Μαρκοπούλου στον Αγιο Ιωάννη, με ομιλητή τον δήμαρχο Πρέβεζας Μιλτιάδη Κλάπα. Αλλωστε ο Δήμος Πρέβεζας είναι παράδειγμα Δήμου που κατάφερε να πάρει στρατόπεδα τα οποία βρίσκονται εντός των ορίων του και να τα μετατρέψει σε ελεύθερους χώρους.
"Το κρίσιμο σημείο είναι ότι δεν θα πρέπει να δούμε τους χώρους αυτούς ως απόθεμα, τράπεζα γης, αλλά αφού απελευθερωθούν να αξιοποιηθούν για να καλύψουν το έλλειμμα πρασίνου που έχουν οι πόλεις", είπε ο δήμαρχος Πρέβεζας όπως διαβάσαμε στο σχετικό ρεπορτάζ. Τόνισε ακόμα ότι "οι πολίτες βρίσκονται πάντα ένα βήμα πιο μπροστά από τις αρχές και αυτό είναι καλό".
Το στρατόπεδο Μαρκοπούλου είναι μια τέτοια περίπτωση. Είναι ένας χώρος που μπορεί να μετατραπεί σε μιαν πραγματική όαση πρασίνου. Και, όπως έχουμε ξαναγράψει, η πόλη που διατηρεί ελεύθερους χώρους είναι η πόλη του μέλλοντος.

Τραγωδία...

Ερχόμαστε στον κόσμο, μεγαλώνουμε και κάποτε φεύγουμε... Στο πέρασμά μας, αντί να ζούμε ειρηνικά, συχνά "βγάζουμε τα μάτια μας". Καλύπτουμε την ματαιοδοξία μας προσπαθώντας να επιβάλουμε, συχνά με όχι ωραίο τρόπο, τις θέσεις μας. Νομίζουμε πώς τα ξέρουμε όλα, πώς κατέχουμε την μοναδική αλήθεια, αλλά ίσως δεν ξέρουμε τίποτα. Πώς να ξέρουμε αν δεν έχουμε μάθει να αγαπάμε; Και τελικά τι μένει;
Σκέψεις με αφορμή την φοβερή τραγωδία που πλήττει την Ιταλία. Τραγωδία που αγγίζει και την Ελλάδα αφού στα περισσότερα από 200 άτομα που έχασαν τη ζωή τους, είναι και ένας Ελληνας φοιτητής. Και ένα δάκρυ είναι έτοιμο να κυλήσει. Για τις ζωές που χάθηκαν τόσο άδικα. Για τα παιδιά μα και για τους μεγάλους. Για όλους αυτούς που έχασαν δικούς τους ανθρώπους. Για όλους όσοι έχουν χάσει τη ζωή τους όπου Γης είτε από "φυσικά φαινόμενα" και καταστροφές, είτε από πολέμους και εισβολές...
(Χανιώτικα νέα - 8/4/2009)

Δευτέρα 6 Απριλίου 2009

Το κύμα...

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ

Το κύμα...

Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα αποτελούν παρελθόν, θα πουν πολλοί. Είναι όμως έτσι; Η μήπως είναι πολύ εύκολο να επιστρέψουν;
Οι σκέψεις αυτές ήρθαν στο νου, προχθές, μετά την παρακολούθηση της ταινίας: "Το κύμα" που προβάλλεται αυτές τις μέρες και στα Χανιά. Η ιστορία εκτυλίσσεται σε ένα σχολείο στη Γερμανία. Ενας καθηγητής με ροκ παρελθόν καλείται να διδάξει το μάθημα της απολυταρχίας. Στην αρχή οι μαθητές εμφανίζονται σίγουροι ότι ο ναζισμός δεν πρόκειται να επιστρέψει. Ομως ο καθηγητής μέσω ενός πειράματος, που σημαίνει αυστηρή πειθαρχία μέσα στην τάξη, προσπαθεί να τους δείξει ότι τα πράγματα δεν είναι όπως τα νομίζουν.
Σε κάποια στιγμή, όμως, η κατάσταση φεύγει από τον έλεγχο με τραγικές συνέπειες...
Ενα ολοκληρωτικό καθεστώς δεν είναι δύσκολο να ξανάρθει, διότι τα "Αουσβιτς" ελλοχεύουν μέσα στην «ανθρώπινη φύση». Πώς δεν θα ξανασυμβούν; Ισως αν ο καθένας μας πιστέψει ότι μπορεί να τα δημιουργήσει...

Η αγάπη...

"What is love". Δηλαδή, τι είναι αγάπη. Αυτός ήταν ο τίτλος της παράστασης χορού των μαθητών της Ηβης Χαιδεμενάκη - Κιούπη που δόθηκε το βράδυ του Σαββάτου στο θέατρο: "Δημ. Βλησίδη" στο Κουμ Καπί. Παράλληλα με τα παιδιά της σχολής της κυρίας Κιούπη, που φέτος συμπληρώνει 30 χρόνια λειτουργίας, χόρεψαν και τα μέλη της ομάδας χορού του Πολυτεχνείου Κρήτης. Οι μουσικές πάνω στις οποίες βασίστηκαν οι χορογραφίες ήταν του Rene Aubry και του Michael Nyman. Ηταν από τις ενδιαφέρουσες παραστάσεις της τελευταίας περιόδου στα Χανιά. Η μουσική και οι χορευτικές κινήσεις έδεσαν αρμονικά, η ανησυχία, η κίνηση, η έννοια της αγάπης, η ατμόσφαιρα τού εμείς, περιλαμβανόταν στο πλαίσιο της παράστασης. Η αίσθηση της ελευθερίας, ήταν διάχυτη μέσα από τις χορευτικές φιγούρες. Αλλωστε, η μουσική και ο χορός απελευθερώνουν τον άνθρωπο, τον "ταξιδεύουν", τον κάνουν καλύτερο. Και το θέατρο του Κουμ Καπί αποδεικνύεται ιδανικός χώρος για τέτοιες παραστάσεις...
(Χανιώτικα νέα - Ακροβασίες - 6/4/2009)

Τετάρτη 1 Απριλίου 2009

Πολιτιστική κρίση...

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ
Μια σημαντική επισήμανση έκανε προχθές ο εισηγητής του Λαικού Πανεπιστημίου του Δήμου Χανίων, φιλόλογος και συγγραφέας, Λαοκράτης Βάσσης. Εχουμε, είπε, όχι μόνο οικονομική αλλά και πολιτιστική κρίση. Και προχώρησε ακόμα παραπέρα λέγοντας πως αν τα χρήματα που έφτασαν στην Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είχαν "φαγωθεί" στην κατανάλωση τότε η χώρα μας σήμερα θα "γεννούσε" σπουδαία πράγματα.
Το θέμα που ανέπτυξε ο κ. Βάσσης ήταν: "Αναζητώντας τις κατευθύνσεις της πολιτιστικής μας πολιτικής".
Πώς να μην συμφωνήσεις με τον κ. Βάσση; Και πώς αλλιώς να ερμηνεύσεις φαινόμενα των ημερών μας. Η βία της εποχής που εκφράζεται με διάφορους τρόπους, η χθεσινή επίθεση σε σταθμευμένα αυτοκίνητα πολιτών στα Χανιά, από αγνώστους που δεν ήθελαν να κλέψουν αλλά να σπάσουν, αν δεν εντάσσεται στην πολιτισμική κρίση της εποχής, τι άλλο μπορεί να είναι; Και τι να σημαίνει;
Τι φταίει όμως για την πολιτιστική κρίση; Σε τι οφείλεται;
Είναι μόνο η τηλεόραση και τα πρότυπα τα οποία προβάλλει; Διότι μόνον τον πολιτισμό δεν προωθεί η ιδιωτική κυρίως τηλεόραση. Από τα κινούμενα σχέδια τα οποία τη βία προτάσσουν και τον ανταγωνισμό μέχρι τα ριάλιτι σόου που συχνά παίζουν με τον πόνο του απλού ανθρώπου, ο πολιτισμός απέχει μακράν.
Από την εκπαίδευση που περιορίζεται στη στείρα γνώση και όχι στην ουσιαστική Παιδεία που διαμορφώνει σκεπτόμενους ανθρώπους, μέχρι την ίδια την καθημερινότητα και τον αγώνα δρόμου του απλού πολίτη για την επιβίωσή του, πού ο χρόνος για την πολιτισμική ανάπτυξη.
Τόνισε προχθές ο κ. Βάσσης τη σημασία του να κάνουμε τον πολιτισμό πρώτη προτεραιότητα, να συνδέσουμε τον πολιτισμό με την Παιδεία και την Παιδεία όχι ως μια διαδικασία μόνο απόκτησης γνώσεων αλλά μία διαδικασία ευρύτερης και ουσιαστικότερης ανάπτυξης του Ελληνικού πολιτισμού.
Υποστήριξε δε ότι "σε συνθήκες οικονομικής κρίσης εμείς μιλάμε για την πολιτιστική κρίση" και σημείωσε πως "αν δεν είχαμε πολιτιστική κρίση δεν θα είχαμε, σε τέτοια έκταση ούτε οικονομική κρίση".
Κι όμως στην εποχή της πολιτιστικής στειρότητας, κάτι πάει να γίνει. Και αυτό που η πολιτεία δεν προτάσσει, προτάσσουν απλές ομάδες νέων ανθρώπων που εννοούν να σκέφτονται και να δρουν πολιτισμικά.
Στα Χανιά, γίνονται κάποιες αξιόλογες προσπάθειες που ανοίγουν δρόμους του μέλλοντος. Είναι, π.χ., το φεστιβάλ μαθητικής δημιουργίας που υλοποιείται κάθε χρόνο, οι θεατρικές ομάδες που δρουν κι ανησυχούν, όπως η νεοσύστατη ομάδα: "Οι περαστικοί", τα μουσικά γκρουπάκια όπως αυτά των μαθητών και των φοιτητών, τα φωνητικά σύνολα όπως η ομάδα "ΚατάΦωνή" που σε πρόσφατη εμφάνιση στα Χανιά απέδωσε τραγούδια σε ποίηση Ρίτσου, οι ομάδες εκφραστικού χωρού, οι πρωτοβουλίες πολιτών για τη φύση και το περιβάλλον. Είναι προσπάθειες φωτεινές οι οποίες έρχονται να μας πουν ότι τίποτα δεν έχει χαθεί. Οτι κάτι νέο γεννιέται. Ας στραφούμε λοιπόν στον πολιτισμό και τη φύση. Εχουμε πολλά να πάρουμε και να δώσουμε. Και προπάντων έχουμε πολλά να ελπίζουμε...
(Χανιώτικα νέα - 1/4/2009)