Πρωτοποριακή έρευνα στο ΙΤΕ: "Φρένο" σε επιπτώσεις του γήρατος

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ

Πρωτοποριακή έρευνα που υλοποιείται στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (ΙΜΒΒ) του Ιδρύματος Τεχνολογίας Ερευνας (ΙΤΕ) ανοίγει δρόμους για την θεραπευτική αντιστροφή της βιολογικής φθοράς που έρχεται με το γήρας! Η έρευνα προσπαθεί να κατανοήσει τους μηχανισμούς που προκαλούν το γήρας ώστε να σχεδιάσει παρεμβάσεις που θα μπορέσουν να καθυστερήσουν τη φθορά που σχετίζεται με την ηλικία.

Ο Νεκτάριος Ταβερναράκης

Μάλιστα, ο διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ και εκλεγμένος Καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νεκτάριος Ταβερναράκης, τιμάται σήμερα με το Ακαδημαϊκό Βραβείο Επιστημονικής Αριστείας του Εμπειρίκειου Ιδρύματος.

Η εκδήλωση θα γίνει στην αίθουσα τελετών του Φιλολογικού Συλλόγου "Παρνασσός".

Ο Νεκτάριος Ταβερναράκης, όπως ανακοίνωσε το ΙΤΕ, επιλέχτηκε να λάβει το βραβείο για τα σημαντικά επιστημονικά του επιτεύγματα σε σχέση με τη γήρανση, το νευροεκφυλισμό, καθώς και τη μνήμη και μάθηση. Εχει δημοσιεύσει δεκάδες επιστημονικά συγγράμματα σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά και βιβλία καθώς και αρκετά εκλαϊκευτικά επιστημονικά άρθρα σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά. Η ερευνητική δραστηριότητα της ομάδας του έχει αναγνωριστεί διεθνώς και υποστηρίζεται οικονομικά με χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από διεθνείς οργανισμούς και από την Ελληνική Κυβέρνηση. 

Σύμφωνα με το Εργαστήριο, η γήρανση και η βιολογική φθορά είναι πολύπλοκες διαδικασίες που έχουν δραματικές επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου και στην κοινωνία.

Οπως επισημαίνουν ο κ. Ταβερναράκης και η ομάδα του, η διαλεύκανση των βασικών μοριακών μηχανισμών που διέπουν την προοδευτική μείωση της κυτταρικής λειτουργίας που συνοδεύει τη γήρανση και τελικά οδηγεί στην βιολογική φθορά, θα έχει άμεση επίδραση στο σχεδιασμό καινοτόμων παρεμβάσεων που θα μπορούσαν να μειώσουν ή να καθυστερήσουν τη σχετιζόμενη με την ηλικία ανθρώπινη φθορά. Ενα καθολικό χαρακτηριστικό της διαδικασίας γήρανσης είναι οι αλλαγές στον μεταβολισμό της ενέργειας του κυττάρου. Η βιογένεση και η λειτουργία των μιτοχονδρίων, καθώς και η παραγωγή ενέργειας στα οργανίδια των ευκαρυωτικών κυττάρων, αποτελούν κύριους καθοριστικούς παράγοντες για μακροζωία. Γενετικοί ή φαρμακευτικοί χειρισμοί της μιτοχονδριακής δραστηριότητας, επηρεάζουν σημαντικά τη διάρκεια ζωής των διαφόρων οργανισμών.

Ωστόσο, οι μοριακοί μηχανισμοί που ρυθμίζουν τη μιτοχονδριακή βιογένεση και τον ενεργειακό μεταβολισμό κατά τη διάρκεια της γήρανσης είναι ελάχιστα κατανοητοί.

Η αυξημένη πρωτεϊνική ανακύκλωση μπορεί να είναι μία από τις κύριες αιτίες της επιμήκυνσης της ζωής υπό θερμιδικό περιορισμό ή σε μακρόβια μεταλλαγμένα στελέχη, διευκολύνοντας τη συντήρηση μιας πιο φρέσκιας πηγής πρωτεϊνών με λιγότερες συσσωρευμένες βλάβες.

Η έρευνα εστιάζεται στον καθορισμό των μεταβλητών βημάτων της πρωτεϊνικής σύνθεσης και αποικοδόμησης που μπορούν να αλλάξουν ώστε να επηρεαστεί η μακροζωία, με στόχο να προσφέρει νέα κατανόηση των μοριακών μηχανισμών της γήρανσης και της κυτταρικής επιβίωσης. Τα μόρια που εμπλέκονται σε αυτά τα βήματα μπορεί να αποτελέσουν ελκυστικούς φαρμακευτικούς στόχους για τη θεραπευτική αντιστροφή της βιολογικής φθοράς που έρχεται με το γήρας.

ΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ

Tο βραβείο που θα παραλάβει σήμερα ο κ. Ταβερναράκης, όπως ανακοίνωσε το ΙΤΕ, δίνεται σε Έλληνες επιστήμονες στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, οι οποίοι έχουν συμβάλει αποδεδειγμένα με επιστημονικές εργασίες αιχμής και επιτεύγματα στην προαγωγή των επιστημών της Ιατρικής, Βιολογίας, Φυσικής, Μαθηματικών, Χημείας και συναφών θετικών επιστημών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτά τα εξαιρετικά ανταγωνιστικά βραβεία δεν απονέμονται σε τακτική βάση. Το φετινό βραβείο καλύπτει το χρονικό διάστημα μεταξύ 2009 και 2012.

Δίνοντας τα βραβεία, το Ίδρυμα έχει ως στόχο να ενισχύσει το δημιουργικό έργο των Ελλήνων επιστημόνων, να ανταμείψει τη συνεχή και συνεπή προσπάθει για την ανάπτυξη της επιστήμης και του πολιτισμού και να συμβάλει στη δημιουργία νέων προτύπων στην ελληνική κοινότητα.

Για το σύνολο της επιστημονικής του συνεισφοράς, ο Νεκτάριος Ταβερναράκης, έχει βραβευτεί από πολλούς διεθνείς οργανισμούς με σημαντικές διακρίσεις μεταξύ των οποίων και με το Βραβείο Νέου Ερευνητή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μοριακής Βιολογίας (EMBO), την επιχορήγηση για Προχωρημένους Ερευνητές (Advanced Investigator Grant award) από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC), με την μεταδιδακτορική υποτροφία του διεθνους οργανισμού Human Frontier Science Program Organization (HFSPO), το Βραβείο Ακαδημαϊκής επίδοσης από το Μεταπτυχιακό Ερευνητικό Πρόγραμμα επιχορηγήσεων Dr. Frederick E. G. Valergakis της Ελληνικής Πανεπιστημιακής Λέσχης Νέας Υόρκης, το Ακαδημαϊκό Βραβείο Ιατρικής και Βιολογίας του Ιδρύματος Μποδοσάκη στον τομέα των Βιοϊατρικών Επιστημών, το Βραβείο Έρευνας Friedrich Wilhelm Bessel του ιδρύματος Alexander von Humboldt, καθώς και με το Βραβείο Ερευνητικής Αριστείας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας.

Είναι επίσης εκλεγμένο μέλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μοριακής Βιολογίας (EMBO).

(Χανιώτικα νέα - 22/12/2012)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/113206-freno-se-epiptwseis-tou-giratos/