Δευτέρα 5 Αυγούστου 2013

Μια... αστρονομική άποψη για τον φωτισμό της παλιάς πόλης

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ*
Μέρες τώρα διαβάζουμε το "θρίλερ" που έχει ξεσπάσει μέσω του Τύπου για την αντικατάσταση των παλιών φωτιστικών στοιχείων με νέου τύπου τα οποία δεν εναρμονίζονται με τον περιβάλλοντα χώρο και αλλοιώνουν την αισθητική της πόλης. Τα προβλήματα όμως που δημιουργούν τα νέα φωτιστικά είναι πολύ πιο σοβαρά και αρμόζουν περισσότερης προσοχής από τις αρχές και ιδιαίτερα τους μόνιμους κατοίκους που θα συμβιώνουν με αυτά.
Τα ερωτήματα και οι ενστάσεις π.χ. που θα έπρεπε να είχαν τεθεί από τους Οικολόγους Πράσινους έπρεπε να κάνουν με το ενεργειακό αποτύπωμα των φωτιστικών σωμάτων, το κόστος συντήρησής τους, την κατανάλωση, την ανακύκλωση των υλικών τους και των λαμπτήρων τους με τελευταίο το αισθητικό μέρος.
Τα ερωτήματα που θα έπρεπε να θέσουν οι αρχιτέκτονες, μηχανικοί και αρχαιολόγοι είναι κατά πόσο το φως που εκπέμπουν οι νέοι λαμπτήρες αλλοιώνουν τα χαρακτηριστικά του χώρου που φωτίζουν. Αποδίδουν σωστά την υφή των υλικών το χρώμα της πέτρας, τον πλακόστρωτο δρόμο; Αφήνει να αναδειχτεί η υφή και η ατμόσφαιρα της Παλιάς Πόλης; Ταιριάζει το φωτιστικό με τον χώρο και την ιστορία της πόλης;
Τα ερωτήματα που θα έπρεπε να θέσουν οι μόνιμοι κάτοικοι, θα πρέπει να σχετίζονται με την ένταση του φωτός και το χρώμα του. Το πολύ έντονο λευκό φως όχι μόνο αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά του χώρου που φωτίζει αλλά η διαπεραστικότητά του υπερφωτίζει τα σπίτια των κατοίκων, διεισδύει στις κρεβατοκάμαρες εκεί που θα πρέπει να επικρατεί το σκοτάδι ώστε ο ανθρώπινος εγκέφαλος να μπορεί να παράγει την πολύτιμη μελατονίνη. Η μελατονίνη έχει βασικά ρόλο ως βιολογικό ρολόι του ανθρώπινου οργανισμού. Εχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες και ενισχύει το ανοσολογικό σύστημα δηλαδή το σύστημα άμυνας του σώματος μας. Αυξάνει την παραγωγή των λεμφοκυττάρων τύπου Τ που είναι βασικός πυλώνας της αμυντικής ικανότητας του ανοσολογικού συστήματος. *1
Επίσης, το σκληρό φως από τους λαμπτήρες δημιουργεί σκληρές σκιές με τις εναλλαγές φωτός και σκότους να προκαλούν πρόβλημα στην προσαρμογή της ίριδας του ματιού στα πολύ σκοτεινά σημεία που δεν θα καλύπτει το φως  εξαιτίας της μορφολογίας του χώρου.
Ως ερασιτέχνες αστρονόμοι αναζητάμε τρόπους ώστε ο νυχτερινός ουρανός να γίνει ξανά προσβάσιμος στους κατοίκους της πόλης. Η φωτορύπανση από την αλόγιστη και λανθασμένη χρήση κυρίως του δημόσιου φωτισμού έχει αποξενώσει από τον νυχτερινό ουρανό. Η τοποθέτηση σωστών φωτιστικών σωμάτων που δεν φωτίζουν απλά τις κοιλιές των πουλιών και των αεροπλάνων είναι σημαντική όχι μόνο για εμάς που παρατηρούμε το σύμπαν αλλά για όλους μας, για την τσέπη μας, για τον αέρα που αναπνέουμε.
Τα Χανιά έχουν χαρακτηριστεί ως η "Βενετία του Νότου". Τι συμβαίνει όμως στην ίδια την Βενετία; Ο Δήμος αποφάσισε την αντικατάσταση ολόκληρου του φωτισμού της παλιάς πόλης με λάμπες τεχνολογίας LED. Τα πλεονεκτήματα αυτής της τεχνολογίας είναι πάρα πολλά. Οικονομία στην κατανάλωση ενέργειας, σχεδόν μηδενικό κόστος συντήρησης, ανακυκλώσιμο υλικό, μηδενική φωτορρύπανση, επιλογή στην ένταση και το χρώμα του φωτισμού και πολύ γρήγορη απόσβεση. Ο Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος κος Gianfranco Bettin αναφέρει ότι η πόλη θα μειώσει την κατανάλωση κατά 6.500.000 Kwh το χρόνο και την μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος κατά 4.500.000 KgCo2 ρίχνοντας το κόστος διαχείρισης των 52.000 πηγών φωτός από τα 9 εκατομμύρια ευρώ στα 6,7 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. *2
Βλέπουμε λοιπόν, ότι δεν είναι μόνο θέμα αισθητικής και συμφωνούμε ότι τα φωτιστικά σώματα θα πρέπει να είναι εναρμονισμένα με τον περιβάλλοντα χώρο.
Ισως η συντήρηση και διατήρηση των παλαιών φωτιστικών που έχουν αγαπηθεί τόσο από τους κατοίκους και τους επισκέπτες της Παλιάς Πόλης με την τοποθέτηση ειδικών λαμπτήρων LED που έχουν χαμηλή κατανάλωση, μηδενικό κόστος συντήρησης, μεγάλη διάρκεια ζωής, που κατευθύνουν το φώς μόνο προς τα κάτω, εκεί που πραγματικά το χρειαζόμαστε, που δεν διαχέεται στην ατμόσφαιρα και που μπορεί η ένταση του να προσαρμοστεί στις ανάγκες του κάθε χώρου να είναι πραγματικά η λύση που χρειαζόμαστε.  
*1 http://www.medlook.net.cy/article.asp?item_id=2033
*2 (πηγή: Δήμος Βενετίας - http://www.comune.venezia.it/flex/cm/pages/ServeBLOB.php/L/IT/IDPagina/53593)
*Ο Χρ. Σωτηρόπουλος είναι μέλος του Συλλόγου Φίλων Αστρονομίας Κρήτης (Σ.Φ.Α.Κ.) και της Διεθνούς Ένωσης για την διαφύλαξη των σκοτεινών ουρανών (I.D.A.) 
•Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε σήμερα στα "Χανιώτικα νέα": Link: http://www.haniotika-nea.gr/126626

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου