Τετάρτη 26 Μαρτίου 2014

Πρωτοποριακό πρόγραμμα του ΙΤΕ για τα μνημεία της Ακρόπολης, θέμα σεμιναρίου στις ΗΠΑ

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ
Η Ελλάδα της επιστήμης διαπρέπει, δημιουργεί και μεταδίδει τεχνογνωσία στο εξωτερικό! Το πρωτοποριακό αναστηλωτικό σύστημα των μνημείων της Ακρόπολης, αλλά και η τεχνική καθαρισμού τους με λέιζερ, που σχεδίασε και κατασκεύασε ερευνητική ομάδα του Ινστιτούτου Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΗΔΛ-ΙΤΕ) της Κρήτης και εφαρμόζεται με εξαιρετική επιτυχία, παρουσιάζεται από σήμερα Δευτέρα 24 Μαρτίου σε σημαντικά ακαδημαϊκά ιδρύματα των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.

Καινοτόμα η τεχνική καθαρισμού των μαρμάρων με λέιζερ

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα βρίσκεται σε εξέλιξη στα μνημεία της Ακρόπολης, όπως και η καινοτόμος τεχνική καθαρισμού της επιφάνειας των μαρμάρων με λέιζερ και υλοποιείται από την Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (ΥΣΜΑ) και το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ του ΙΤΕ.
Οπως ανακοινώθηκε από το Ινστιτούτο, στο πλαίσιο του προγράμματος πανεπιστημιακών διαλέξεων του Ιδρύματος Ωνάση (University Seminars Program) οργανώνεται κύκλος 6 διαλέξεων με θέμα «The Acropolis Restoration Project and the Laser Application», οι οποίες θα πραγματοποιηθούν από σήμερα Δευτέρα 24 Μαρτίου μέχρι τις 4 Απριλίου σε σχετικά τμήματα (Ιστορίας Τέχνης, Αρχαιολογίας, Αρχιτεκτονικής και Συντήρησης Εργων Τέχνης και Αρχαιοτήτων) στα εξής πανεπιστήμια: Columbia University, Yale University, University of Pennsylvania, Boston University, University of Delaware, Stony Brook University. Οι διαλέξεις θα παρουσιασθούν από την προϊσταμένη της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης Βασιλική Ελευθερίου και τον αναπληρωτή καθηγητή στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστήμιου Κρήτης δρα Δημήτριο Αγγλο εκ μέρους του Ινστιτούτου του ΙΤΕ.
Οπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση του ΙΤΕ, στόχος των σεμιναρίων είναι η παρουσίαση του σημαντικού και μακρόχρονου έργου αποκατάστασης των μνημείων της Ακρόπολης και η ανάδειξη της καινοτόμου και διεθνώς πρωτοποριακής τεχνικής καθαρισμού με λέιζερ που εφαρμόζεται καθημερινά τα τελευταία 12 χρόνια στο μνημείο και τα γλυπτά του.
Η ερευνητική ομάδα του ΙΗΔΛ-ΙΤΕ στο Ηράκλειο της Κρήτης σχεδίασε και κατασκεύασε ένα πρωτοποριακό σύστημα λέιζερ ειδικά για τον καθαρισμό και ανάδειξη των αρχαίων αυτών αριστοτεχνημάτων.
Η καινοτομία έγκειται στην ταυτόχρονη χρήση δύο δεσμών λέιζερ, που επιτρέπει στο συντηρητή να αφαιρεί με ακρίβεια επικαθίσεις ρύπων από την επιφάνεια των γλυπτών, διασφαλίζοντας ότι το αρχικό υπόστρωμα δεν θα αποχρωματιστεί ούτε θα υποστεί κάποια άλλη ζημιά, και αποκαλύπτοντας παράλληλα τη μοναδική του επιφάνεια.

Ενα πρόγραμμα με πολύ... παρελθόν, αλλά περισσότερο μέλλον!


Η εφαρμογή της νέας μεθόδου συντήρησης με λέιζερ ξεκίνησε το 2001 από την ΥΣΜΑ σε συνεργασία με την Α' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (Α' ΕΠΚΑ) και από το 2009 συνεχίζεται και από το Μουσείο της Ακρόπολης. Στις ολοκληρωμένες εργασίες συμπεριλαμβάνονται ο καθαρισμός της Δυτικής ζωφόρου του Παρθενώνα και της φατνωματικής οροφής της πρόστασης των Καρυατίδων. Στην ανακοίνωση γίνεται ακόμα αναφορά στην ερευνητική δραστηριότητα και τα επιτεύγματα του Ινστιτούτου Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΗΔΛ) του ΙΤΕ στον χώρο της Πολιτισμικής Κληρονομιάς. Ενδεικτικά αναφέρονται:
* Ο καθοριστικός του ρόλος στην ευρωπαϊκή ερευνητική εγκατάσταση LASERLAB-Europe: The Integrated Initiative of European Laser Research Infrastructures. Οπως αναφέρεται, συνεργασίες και ερευνητικές μελέτες, οι οποίες πραγματοποιούνται τα τελευταία 25 χρόνια στο πλαίσιο του FORTH ULF-Facility του LASERLAB-Europe, έχουν συμβάλει ουσιαστικά στη βασική έρευνα και κατανόηση των φαινομένων που διέπουν την αλληλεπίδραση της ακτινοβολίας λέιζερ με την ύλη, ενώ η συνεισφορά τους στην ανάπτυξη και εξέλιξη καινοτόμων συστημάτων ανάλυσης, διάγνωσης και τεκμηρίωσης είναι σημαντικότατη, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το καινοτόμο σύστημα λέιζερ καθαρισμού που αναπτύχθηκε και χρησιμοποιείται για την ασφαλή και ελεγχόμενη αφαίρεση ρύπων από τα γλυπτά της Ακρόπολης.
* Η ενεργός συμμετοχή του στην ευρωπαϊκή ερευνητική υποδομή CHARISMA: Cultural Heritage Advanced Research Infrastructures, Synergy for a Multidisciplinary Approach to Conservation/Restoration, η οποία ενεργοποίησε και εδραίωσε μία πολυεπιστημονική συνέργεια στον ευρωπαϊκό χώρο, αποβλέποντας σε νέες ερευνητικές κατευθύνσεις και μεθοδολογίες για τη μελέτη, προστασία και ανάδειξη της Πολιτισμικής Κληρονομιάς, καθώς και στην περαιτέρω διερεύνηση καινοτόμων τεχνολογιών για τη διάγνωση και συντήρηση αρχαιολογικών και ιστορικών αντικειμένων, μνημείων και έργων τέχνης.
* Η συμμετοχή του σε ευρωπαϊκά προγράμματα μέσα από τα οποία προσεγγίζει, με τη χρήση καινοτόμου έρευνας και τεχνολογιών αιχμής, μια σειρά από αναλυτικά και διαγνωστικά ερωτήματα και προκλήσεις συντήρησης, έχοντας παράλληλα και εκπαιδευτική δράση.
* Ο καταλυτικός του ρόλος στο μεγάλο εγχείρημα της επιλογής τής βέλτιστης μεθόδου για την ασφαλή απομάκρυνση των πολλαπλών επιζωγραφίσεων από την επιφάνεια του «Μαύρου» πίνακα του Ad Reinhardt, προσεγγίζοντας την αρχική επιφάνεια, σε συνεργασία με συντηρητές από το Μουσείο Guggenheim και το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης (The Museum of Modern Art, ΜοΜΑ) της Νέας Υόρκης (2005-2008).
* Η επιτυχημένη συνεργασία με το Μουσείο της Ακρόπολης και η θέσπιση ενός «ανοικτού κοινού εργαστηρίου συντήρησης με λέιζερ» για τη συντήρηση των Καρυατίδων στο χώρο όπου αυτές εκτίθενται. Σε αυτό πραγματοποιείται, σε ελεγχόμενο περιβάλλον, ο επιφανειακός καθαρισμός των γλυπτών, ενώ παράλληλα ο επισκέπτης του Μουσείου της Ακρόπολης έχει τη δυνατότητα να έρθει σε άμεση επαφή και να παρακολουθήσει τη διαδικασία συντήρησης. Η πρωτοβουλία αυτή βραβεύτηκε το 2012 από το Διεθνές Ινστιτούτο Συντήρησης (International Institute for Conservation-IIC) με το βραβείο Keck.
(Ελευθεροτυπία - 24/3/2014)
Link: http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=24/03/2014&id=422245

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου