Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2015

«Απειλούνται οι ισορροπίες στην Ευρώπη» - Συνέντευξη με τον Χανιώτη δικηγόρο - εμπειρογνώμονα ανθρωπίνων δικαιωμάτων Μάνο Αθανασίου που ζει και εργάζεται στο Παρίσι

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΒΙΑΚΗ
«Τίποτα πια δεν θα είναι δεδομένο στην Ευρώπη στην οποία κινδυνεύουν να χαθούν οι ισορροπίες» μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στο Παρίσι μάς λέει ο Μάνος Αθανασίου, ο οποίος κατάγεται από τα Χανιά και ζει και εργάζεται στο Παρίσι ως δικηγόρος – εμπειρογνώμονας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
O κ. Αθανασίου έχει συμμετάσχει σε αποστολές του Ο.Η.Ε. σε όλο τον πλανήτη και σήμερα είναι υπεύθυνος της “Ευρωμεσογειακής Συνομοσπονδίας ενάντια στις αναγκαστικές εξαφανίσεις”, οργάνωση με έδρα το Παρίσι.
O ίδιος γνωρίζει πολύ καλά τα ζητήματα που αφορούν τους πρόσφυγες, τον μουσουλμανικό κόσμο και την πολιτική της Δύσης στη Μέση Ανατολή.
Σε συνέντευξή του στα “Χανιώτικα νέα” αναφέρεται στις γενεσιουργές αιτίες που οδηγούν στην εμφάνιση οργανώσεων όπως το Ισλαμικό Κράτος και σε τρομοκρατικές επιθέσεις, όπως αυτή στο Παρίσι, μιλάει για τις ευθύνες της Δύσης, υπογραμμίζει ότι «η απελπισία, η οδύνη και η εξαθλίωση στρέφουν τους ανθρώπους στον εξτρεμισμό» και τονίζει ότι «δεν υπάρχει ουσιαστική λύση επειδή ακριβώς οι κυβερνήσεις και άλλα κέντρα εξουσίας αρνούνται να τη δεχτούν. Θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον διπλό φόβο: των εξτρεμιστών, αλλά και των περιορισμών  στις δημοκρατίες μας από τα μέτρα έκτακτης ανάγκης που θα μας επιβληθούν».

•Το τρομοκρατικό χτύπημα στο Παρίσι τι συνεπάγεται για το αύριο στην Ευρώπη;

«Θεωρώ ότι εν μέσω μιας οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής κρίσης, η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη πρόκληση στην ιστορία της, μετά –φυσικά- τους δύο παγκόσμιους πολέμους του 20ού αιώνα. Τίποτα πια δεν είναι ίδιο, τίποτα δεν θα είναι πια δεδομένο. Δυστυχώς, δεδομένες δεν θα είναι πλέον ούτε οι ευρωπαϊκές αξίες και αρχές, ούτε και τα ανθρώπινα δικαιώματα έτσι όπως έχουν κατοχυρωθεί μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Η Ευρώπη, μετά τη δική της 11η Σεπτεμβρίου, θα πρέπει να κρατήσει ισορροπίες εξαιρετικά δύσκολες και περίπλοκες κι απ’ ό,τι δείχνουν οι πρώτες αντιδράσεις, αυτές οι ισορροπίες κινδυνεύουν ήδη να χαθούν».

•Ποια είναι τα αίτια γι’ αυτό το μίσος του Ισλαμικού Κράτους προς τη Δύση; Οι λόγοι είναι θρησκευτικοί; Πολιτικοί; Αλλοι; Η Δύση τι ευθύνες έχει; 

«Κατ’ αρχάς να ξεκαθαρίσουμε κάτι: το μίσος του Ισλαμικού Κράτους έχει ως πρώτιστο αποδέκτη τη Δύση, όχι όμως μόνο αυτήν, εκτός αν θεωρούμε ότι ο Λίβανος, η Αίγυπτος, η Λιβύη, η Σαουδική Αραβία, η Υεμένη και η Ινδία ανήκουν στη Δύση. Σε όλα τα παραπάνω κράτη έχουν σημειωθεί επιθέσεις ομάδων ή μελών που πρόσκεινται στο Ισλαμικό Κράτος. Η Δύση προφανώς κατέχει περίοπτη θέση στη λίστα των στόχων του Ισλαμικού Κράτους δεδομένου ότι ο δυτικός κόσμος ηγείται των στρατιωτικών επιχειρήσεων εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Το θέμα είναι όμως κυρίως πολιτισμικό και πολιτικό και λιγότερο θρησκευτικό. Το Χαλιφάτο έχει κάνει τεράστιες προσπάθειες σε Συρία και Ιράκ να δημιουργήσει μια ψευδαίσθηση κράτους, να δημιουργήσει ένα ομοίωμα κοινωνίας, όπου φυσικά η διαμάχη -ιστορική, πολιτική και θρησκευτική- μεταξύ Σουνιτών και Σιϊτών παίρνει άλλες διαστάσεις. Προσπαθεί να εκμεταλλευτεί ένα παλιό όνειρο, αν θέλετε, του μουσουλμανικού κόσμου, τη δημιουργία κράτους σε μια ιστορικά συμβολική περιοχή και σε αυτό τα έχει καταφέρει προς το παρόν, δεδομένου ότι μια εγκληματική τρομοκρατική οργάνωση είναι σε θέση αυτή τη στιγμή να ξανασχεδιάσει τον χάρτη της Μέσης Ανατολής (μετά από τους Γάλλους και Βρετανούς στον 1ο παγκόσμιο πόλεμο). Το μίσος του ισλαμικού εξτρεμισμού στρέφεται προς οτιδήποτε απειλεί την ύπαρξη ή το όνειρο αυτού του ψευδο-κράτους.
Οσον αφορά τη Δύση, οι ευθύνες είναι τεράστιες! Ηδη από την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη, η Δύση δεν έκανε καν την αυτοκριτική της, ούτε βέβαια οδηγήθηκε σ’ έναν επαναπροσδιορισμό των προτεραιοτήτων της σε διεθνές επίπεδο. Και δεν αναφέρομαι απλά στον περίφημο ιμπεριαλισμό, στην αποικιοκρατία κ.λπ. και σε άλλα στερεότυπα ή ιστορικούς παράγοντες και αλήθειες που έχουν πια εδραιωθεί στο συνειδητό του μουσουλμανικού κόσμου. Αναφέρομαι σε πρόσφατες πολιτικές, παρεμβάσεις ή απουσία παρεμβάσεων, συμμαχίες και μικροπολιτικές που οι ευρωπαϊκοί λαοί θα πληρώσουν τελικά πολύ ακριβά. Ποιος ξεχνά τα κόκκινα χαλιά που στρώσαμε για τους Σαουδάραβες ηγέτες; Ποιος ξεχνά την ανικανότητα της Δύσης να αντιδράσει στη γενοκτονία της Τσετσενίας, την έλλειψη ουσιαστικής παρέμβασης για την Παλαιστίνη ή τις πολιτικές και οικονομικές συμμαχίες με κράτη του Αραβικού Κόλπου όταν τα ίδια ενίσχυαν με κάθε τρόπο τον σαλαφισμό; Και κυρίως ας μην υποτιμούμε την εγκληματική ανικανότητα της Δύσης και τη σιωπή της όταν ο λαός της Συρίας σφαγιαζόταν από το καθεστώς Ασαντ. Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, από την αρχή του εμφυλίου στη Συρία, προειδοποιούσαν για την ανάγκη άμεσης στήριξης της μετριοπαθούς αντιπολίτευσης -ναι, παρόλα όσα λέγονται υπάρχουν μετριοπαθείς μουσουλμανικές πολιτικές δυνάμεις- πριν η απελπισία των Σύρων τους στρέψει σε πιο ριζοσπαστικές λύσεις.
Ας μην γελιόμαστε: η απελπισία, η οδύνη και η εξαθλίωση στρέφουν τους ανθρώπους στον εξτρεμισμό. Οποιος δεν το έχει καταλάβει ακόμα, καλό θα ήταν να το εμπεδώσει επιτέλους, ακριβώς για να ανακόψει την πορεία του εξτρεμισμού εντός και εκτός Ευρώπης».

•Ασχολείστε επί σειρά ετών με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μετά το τρομοκρατικό χτύπημα και τις νέες απειλές του Ισλαμικού Κράτους θεωρείτε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα απειλούνται στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας;

«Ηδη μετά την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους στην Αμερική η παγκόσμια κοινότητα έκανε το ένα λάθος μετά το άλλο, πολιτικά, αλλά και σε επίπεδο συμβολισμών και εθνικών – κρατικών νόμων. Οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κάλεσαν σε μια ψύχραιμη ανάλυση και αντιμετώπιση των τραγικών γεγονότων. Ολόκληρος ο πλανήτης σύρθηκε, υπό το σοκ των δραματικών εικόνων σ’ ένα ντελίριο ασφάλειας και ένοπλων συρράξεων (αλήθεια πότε οι βόμβες προστάτευσαν την ειρήνη και την παγκόσμια ιστορία;), το οποίο μάλιστα τα διάφορα αυταρχικά καθεστώτα εκμεταλλεύτηκαν πλήρως για να εδραιώσουν και να κατοχυρώσουν ακόμα περισσότερο την εξουσία τους. Πάμπολλες παραβιάσεις, σοβαρές και συστηματικές, παντού σχεδόν στον πλανήτη δικαιολογήθηκαν ή έγιναν ανεκτές ή ακόμα χειρότερα αποδεκτές εις το όνομα του πολέμου κατά της τρομοκρατίας. Εδώ και πολλά χρόνια οι ακτιβιστές καλούμε αυτός ο πόλεμος να αλλάξει μορφή προκειμένου να κερδηθεί. Οι κυβερνήσεις χρόνια μάς αγνοούν, η πραγματικότητα τελικά δείχνει να μας δικαιώνει, δυστυχώς. Εχει πλέον αποδειχθεί ότι οι μαζικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων οδηγούν και αποτελούν βασικές γενεσιουργές αίτιες σύρραξης. Ρατσισμός, διακρίσεις, περιθωριοποίηση, κατάφωρες παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων, πολιτικών, αλλά και κοινωνικών και οικονομικών, είναι στο μενού πολλών κυβερνήσεων στον ψευτο-αγώνα τους κατά της τρομοκρατίας».

•Σας προβληματίζει το ενδεχόμενο ανόδου της ακροδεξιάς στην Ευρώπη λόγω της απειλής του Iσλαμικού Κράτους;

«Ούτως η άλλως, με τη μαζική άφιξη μεταναστών και προσφύγων καθώς και στο πλαίσιο μιας βαθύτατης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, η Ακρα Δεξιά ανεβαίνει πλέον παντού στην Ευρώπη με αλματώδεις ρυθμούς. Ακόμα κι αν δεν υπήρχε το Ισλαμικό Κράτος, ο λαϊκίστικος λόγος και τα ψευτο-επιχειρήματα, βασισμένα σε ανακρίβειες και διαστρεβλωμένες στατιστικές, είχαν βρει έρεισμα στα αυτιά πολλών συμπολιτών μας. Η Ευρώπη διασχίζει μια έντονη κρίση ταυτότητας, πέρα από την οικονομική και πολιτική κρίση. Δεν ευθύνεται ο ISIS γι’ αυτήν την κρίση. Τα γεγονότα όμως στο Παρίσι θα προκαλέσουν ένα ντόμινο αλυσιδωτών αντιδράσεων και θα επιδεινώσουν ακόμα περισσότερο αυτή την κρίση ιδανικών και αξιών, θεμελιωδών αρχών και ελευθεριών».

•Η Ελλάδα δέχεται καθημερινά κύματα προσφύγων και αρκετοί από αυτούς χάνονται στα νερά του Αιγαίου. Το ενδεχόμενο κλεισίματος των συνόρων από χώρες της Ε.Ε. θα εγκλωβίσει στην Ελλάδα εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες. Η Ευρώπη, λοιπόν, τι ευθύνες έχει γι’ αυτό το ζήτημα;

«Τα σύνορα δεν μπορούν να κλείσουν! Είναι αδύνατον! Οχι μόνο γιατί πρακτικά δεν είναι εφικτό, όχι μόνο γιατί αποτελεί σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου που επιβάλλει στα κράτη να δέχονται πρόσφυγες, ούτε γιατί θα ανατινάξει στον αέρα τη συνθήκη Σέγκεν, αλλά γιατί απλά πλέον αποδεικνύεται ότι οι τρομοκράτες είναι και κάτοικοι ή έχουν την εθνικότητα των ευρωπαϊκών κρατών. Θεωρώ όλη αυτή τη συζήτηση αφελή, ανούσια και αποπροσανατολιστική. Εξάλλου σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, όπως αυτή που ζούμε σήμερα, αν κλειστούμε μέσα σ’ ένα ευρωπαϊκό φρούριο, τότε πάλι ο εξτρεμισμός και η τρομοκρατία έχουν κερδίσει τον πόλεμο. Οπως σας εξήγησα παραπάνω, αυτό ενδιαφέρει κυρίως το Ισλαμικό Κράτος, να δημιουργήσει μια νέα ισλαμική ταυτότητα υπεράνω των κρατών και των εθνικών συνόρων ώστε να αποτελέσει το περίφημο Χαλιφάτο που τόσο καιρό υπάρχει στο ονειρικό των Αράβων και μουσουλμάνων απανταχού της Γης. Τα κλειστά σύνορα θα σημάνουν επίσης ότι ο πολιτισμένος κόσμος αδιαφορεί για την τύχη εκατομμυρίων ανθρώπων που είναι σήμερα εγκλωβισμένοι και τα κύρια θύματα των ισλαμιστών. Είναι στη κυριολεξία όμηροι! Θα είναι ένας ακόμη κόλαφος για την πολιτισμένη Ευρώπη».

•Πώς αντέδρασαν οι μουσουλμάνοι της Γαλλίας στο τρομοκρατικό χτύπημα; Τι προβλέπετε για το μέλλον;

«Το σοκ είναι το ίδιο για όλο τον κόσμο που ζει εδώ και συμμερίζεται τον γαλλικό τρόπο ζωής, τον κόσμο που ασπάζεται τις ιδέες και αρχές πάνω στις οποίες προσπαθούμε να κτίσουμε μια κοινωνία πολυ-πολιτισμική. Οι Μουσουλμάνοι της Γαλλίας έχουν ήδη πέσει θύματα του ρατσισμού, του φόβου και των διακρίσεων και αυτό ακριβώς είναι το χειρότερο. Πρέπει να καταλάβουν όλοι ότι η περιθωριοποίηση και η διάκριση, θεσμική και κοινωνική, εναντίον των Μουσουλμάνων, θα ρίξει ακόμα περισσότερους νέους στα δίχτυα των τζιχαντιστών. Ηδη βλέπουμε ένα βαθύτατο σχίσμα στη γαλλική κοινωνία. Από τη μια ακούμε φωνές που καλούν τη Γαλλία να ξαναγίνει ένα ευρωπαϊκό χριστιανικό κράτος -με ό,τι αυτό σημαίνει, αναρωτιέμαι κι αν οι ίδιοι ξέρουν τι σημαίνει- να κλείσουν τα σύνορα, να αφαιρέσουν την εθνικότητα από τους αραβικής καταγωγής ή από τους Γάλλους από τις πρώην αποικίες του Μαγκρέμπ και από την άλλη σύσσωμες οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις δηλώνουν ευθαρσώς ότι τέτοια μέτρα και τέτοιες νοοτροπίες θα σημάνουν ακριβώς τη νίκη του εξτρεμισμού και αποτελούν δώρο για τους τρομοκράτες. Προσωπικά μου φαίνεται όχι μόνο επικίνδυνο, αλλά αδιανόητο, να γίνονται τέτοιοι συμψηφισμοί. Κι επιμένω στον χαρακτηρισμό επικίνδυνο, διότι θέτουν υπό κίνδυνο την κοινωνική ειρήνη και τον καθημερινό τρόπο ζωής της Γαλλίας. Θέτουν τις βάσεις για έναν νέο εμφύλιο, ό,τι ακριβώς επιδιώκουν δηλαδή οι τρομοκράτες».

•Υπάρχει ουσιαστική λύση ή πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον… φόβο;

«Δυστυχώς δεν υπάρχει ουσιαστική λύση επειδή ακριβώς οι κυβερνήσεις και άλλα κέντρα εξουσίας αρνούνται να τη δεχτούν. Ακόμα και σήμερα οι αντιδράσεις που παρατηρούμε γύρω μας είναι παρόμοιες με τις αντιδράσεις μετά το χτύπημα στην Αμερική. Κανένας από τους ιθύνοντες δεν φαίνεται να συνειδητοποιεί την τεράστια πρόκληση που αποτελεί για την Ευρώπη και τον κόσμο, μια απάντηση στην τρομοκρατία που δεν θα είναι αποκλειστικά στρατιωτική. Επομένως, θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον διπλό φόβο: των εξτρεμιστών, αλλά και των περιορισμών στις δημοκρατίες μας από τα μέτρα έκτακτης ανάγκης που θα μας επιβληθούν».
(Χανιώτικα νέα - 20/11/2015)
Link: http://www.haniotika-nea.gr/apilounte-i-isorropies-stin-evropi/#

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου