Μνήμη Σύλβιας

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ
Τα τελευταία χρόνια τηλεφωνούσε συχνά πυκνά σε φίλους, παλιούς συντρόφους της, πολιτικούς της Αριστεράς που την άκουγαν, δημοσιογράφους που κινούνται κάπως στην ελευθεριακή σκέψη. Ζητούσε, μάλλον, βοήθεια. Ξόρκιζε τη μοναξιά που η ίδια είχε επιλέξει. Επέμενε να επανεκδίδει, με χίλιες στερήσεις, βιβλία πρωτοποριακά, που στην πρώτη τους έκδοση μετά το 1972 από τις εκδόσεις «Διεθνής Βιβλιοθήκη» είχαν ανοίξει νέους δρόμους στον χώρο της ελευθερίας της έκφρασης με υπόβαθρο τη φιλοσοφία της αναρχίας.
Ξαφνικά, χθες, έσβησε η Σύλβια Παπαδοπούλου, μια εστέτ του αναρχικού χώρου, αχώριστη σύντροφος του Χρήστου Κωνσταντινίδη, ενός εκ των συνεκδοτών των εκδόσεων, εμβληματικής φυσιογνωμίας του χώρου. Είναι αλήθεια ότι εξέδωσαν ως οίκος σπουδαία βιβλία καθώς και το περιοδικό ‘‘Πεζοδρόμιο’’. Βιβλία του Βολίν, των Αμερικανών γίππυς, των Γάλλων καταστασιακών, του Στίνα, τον πόλεμο κατά του πολέμου των βετεράνων του πολέμου και πολλά άλλα, όλα κοντά στο πνεύμα του αντιεξουσιαστικού και αναρχικού χώρου. Η Σύλβια, παρά την απομόνωσή της, επανεξέδιδε πάνω από τριάντα-τριάντα πέντε χρόνια τα βιβλία των εκδόσεων και με τη βοήθεια φίλων τα διακινούσε όπως μπορούσε για να αντεπεξέλθει στις ανάγκες της, μετά τη βίαιη εκπαραθύρωσή της από τα ιστορικά γραφεία των εκδόσεων επί της Δελφών (2) και τη μετεγκατάσταση στο ισόγειο και ημιυπόγειο της Ιπποδάμου (7) στο Παγκράτι.
Μας έλεγε διάφορα στο τηλέφωνο. Οτι ζούσε σε εμπόλεμη ζώνη, ότι άγνωστοι επιδίδονται σε βανδαλισμούς καταστρέφοντας την είσοδο του σπιτιού της, κλέβοντας γλάστρες και πολλά άλλα.
Πριν από 7-8 χρόνια τής πήρα μια μικρή συνέντευξη στην «Ελευθεροτυπία». Είχαν ταχτεί υπέρ της πρόσωπα της πολιτικής και άλλοι (Λαλιώτης, Κουβέλης, Αλαβάνος, Σπύρος Φυτράκης, Δημ. Παπαχρήστος, Βασ. Χατζηιακώβου). Ολοι, πολιτικοί, δικηγόροι, συγγραφείς, εκδότες στηλίτευσαν την κρατική ακηδία, ειδικά μετά την καταστροφή στη Δελφών στο μοναδικό ιστορικό αρχείο των εκδόσεων (Στίνας, Καστοριάδης, Τζέρι Ρούμπιν κ.ά.).
Ολοι επίσης χαρακτήρισαν τον εκδοτικό οίκο -δίκαια- ιστορικό, αλλά ως συνήθως ο κρατικός πολιτισμός περί άλλα τυρβάζει. Παρουσίασα πολλές φορές μερικά βιβλία της. Σε κάθε πολιτική αναμπουμπούλα με πίεζε να τα ξαναπαρουσιάσω· δεν με άκουγε όταν της έλεγα ότι ήδη το έχω κάνει. Περνούσα αρκετά απογεύματα σπίτι της, στην Ιπποδάμου. Αεικίνητη, ενημερωμένη, τρεφόταν με φυσικούς χυμούς και χόρτα· ζωντανή, γεμάτη ενέργεια, αλλά συνεχώς με γκρίνια, για όσους εγκατέλειψαν τον χώρο, για μερικούς που τον καπηλεύονταν, εναντίον του ένοπλου πάντα, πιστή σε έναν αριστοκρατικού είδους αναρχισμό, μακριά από την ηθική και κοντά στην αισθητική.
Τα βιβλία της ήταν τα παιδιά της, το πάθος της, όπως και η Εμμα, η κόρη του Χρήστου Κωνσταντινίδη. Καλυμμένοι σχεδόν οι τοίχοι από τις φωτογραφίες του Χρήστου. Δεν μπορούσαμε να κάνουμε κάτι παραπάνω. Πήγαμε κάποτε με τον Παπαχρήστο και τον Φυτράκη στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής και διαμαρτυρηθήκαμε για όσα κατήγγελλε η Σύλβια. Μιλάγαμε συχνά στο τηλέφωνο. Είχε μια ωραία ευγένεια. Θεωρούσε ότι οι ιδέες που τύπωνε δεν είναι αρεστές στο κατεστημένο το οποίο ήθελε να σταματήσουν να τυπώνονται. Ηθελε μόνο να εκδίδει αναρχικά βιβλία και βιβλία που ανοίγουν τη σκέψη· βιβλία ελεύθερα. Πέρυσι πέθανε ο Μ. Πρωτοψάλτης, φέτος η Σύλβια. Οι αναρχικοί εκδότες λιγοστεύουν.
(Αναδημοσίευση από την Εφημερίδα των Συντακτών - 25/4/2015)
Link: https://www.efsyn.gr/arthro/mnimi-sylvias